Evril Turon: Oynur

O'smir bolakayning oydek suyanchig'i, bolalik xotiralari qatidagi qadrdoni-geolog qiz Oynur o'tgan kunlari tasvirlanmish ushbu kitobda zamona nosozliklari, nopok kimsalarning qilmishi ro'y-rost qalamga olinadi. Odamlar bir umr yolg'onlar ichida yashab, uning nag'malariga ovunib, suyanib yashashi-fojia. Gul umrning yolg'onlari ichida sovrilib, olchoqlar qo'lida ermakka aylanishi esa ikki karra azob. Atrofidagilarga oydek nur taratib, tafti bilan yonidagilarni isitishga - so'zlamaq, isyon qilmoq, kurashmoqqa undagan Oynurning qismati shunday kechdi. Ilmi bilan ko'kka parvoz qildi-yu, johillarning siltab-yulqilashidan kuldek to'zg'idi. Sahro bag'rida ilm, najot izladi-yu, oxiri topgani xo'rlik, iztirob, beadoq yolg'on va o'lim bo'ldi."Ovro'pacha kiyingan, kiyinganda ham oxirgi urfda (modada) kiyingan bu qiz biznikiga kelganda yerto'lamiz yorishib ketardi... Men g'arib yashaganimizdan uyalardim. Onamning ham yuz-ko'zida shu ifoda kezardi. Oynur ilk tanishganlarida o'zlarining asl qiyofalarini yashiradagan kishilar turidan emasdi. Bilʼsak, tabiatan qanday bo'lsa, o'zini shunday tutardi" deya aldangan qizginaning yolg'onchi-muttahamlar sabab bevaqt yerparchin bo'lishi asarni nuqtama-nuqta, hech bir satrini qoldirmay o'qishga chorlayveradi. Muallifning taxir xotiralari orasidan sizib chiqqan sairlar fikr-yodingizni banl etishi, o'yga toldirishi, qahramonlar qismatiga sherik bo'lishga undashi aniq. "Oynur" bir qizninggina qismati, yozug'i, dardi emas, balki millat, jamiyat, xalq ko'rgiligi-fojiasidir.